دعاوی کیفری:

دعوای کیفری  را می توان طرح ادعای تحقق عمل مجرمانه در مراجع قضایی ذی صلاح تعریف نمود که این ادعا در دو قالب کلی طرح شکایت توسط شاکی خصوصی و یا اعلام یا گزارش جرم و در چارچوب قواعد مندرج در قانون آیین دادرسی کیفری در مراجع قضایی ذی صلاح مورد رسیدگی قرار می گیرد. در نظام حقوقی ایران سالهاست که قانونا فرایند رسیدگی کیفری از فرایند رسیدگی حقوقی متمایز گردیده است. به بیان دقیق تر از سال 1290 تا کنون دادرسی کیفری دارای قواعد و ضوابط خاص خود بوده است. صرفا در بازه زمانی بین تصویب قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب در 15/4/73  و قانون آیین دادرسی کیفری دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب 31/6/78 نظام حقوقی ایران از ضوابط خاصی در دادرسی کیفری تبعیت نمی کرد .  با تصویب قانون مجازات اسلامی در تاریخ  1/2/92 و علی الخصوص تصویب قانون آیین دادرسی کیفری جدید که از 1/4/94 لازم االاجرا گردید ، تحول قابل توجهی در عرصه دادرسی کیفری ایران ایجاد شده است که تعیین و تضمین حقوق شاکی و متهم در فرایند دادرسی کیفری از جمله آثاربرجسته این تحول محسوب می شود.

دعاوی کیفری در نظام حقوقی ایران با عنایت به سابقه رویکرد جرم انگاری در قوانین مختلف، دارای وسعت چشمگیری است. در کثیری از موارد ، فعل یا ترک فعلی که در نگاه عرف ، مباح و مشروع به نظر می رسد، از منظر قوانین جاری، نه تنها تخلف،  بلکه واجد وصف مجرمانه و قابل مجازات می باشد.لذا آگاهی از ظرایف قانون آیین دادرسی کیفری و نیز تبحر علمی و تجربی در دفاع در برابر عناوین اتهامی یا اثبات عناصر تحقق عمل مجرمانه ، شرط اصلی موفقیت در دعوای کیفری است و به کسانی که به عنوان شاکی یا متهم ، درگیر فرایند دادرسی کیفری هستند، اکیدا توصیه می شود که با توجه به تخصصی بودن امور قضایی خاصه امور کیفری که می تواند آثار مادی و معنوی متعددی در پی داشته باشد، با اجتناب از اجتهاد شخصی و با ابتناء بر مشورت های حقوقی و نیز بهره مندی از خدمات وکلای حرفه ای و متبحر، با دغدغه خاطر کمتری در فرایند کیفری گام نهند و بدانند که فرشته عدالت در جایی استقرار و تجلی می یابد  که بستر مناسب حقوقی آن از پیش به هنر تدبیر و تعقل ، مهیا شده باشد.